Pay-out na burn-out?
De recente uitspraak van de kantonrechter te Heerlen, waarin een werkgever aansprakelijk werd gehouden voor de schade die een werknemer leed naar aanleiding van een burn-out, is voor veel werkgevers het definitieve bewijs dat ons rechtssysteem steeds meer trekken gaat vertonen van de zo gevreesde Amerikaanse claimcultuur. Degene die het kan betalen, moet ook maar betalen. En als het Centraal Bureau voor de Statistiek becijferd heeft dat in Nederland 700.000 mensen lijden aan een bepaalde mate van burn-out, dan zou je na deze uitspraak inderdaad gaan vrezen voor massale schadeclaims en procedures. Maar is dit een scenario waar werkgevend Nederland echt rekening mee moet houden? Ik denk het niet.
De betreffende uitspraak van de kantonrechter te Heerlen had betrekking op een vrij uitzonderlijke situatie. Een servicemonteur bij een broodfabriek had meer dan acht jaren extreem lange werkweken gedraaid en was hierdoor arbeidsongeschikt geraakt. Ook in een eerdere zaak uit 2004 over werkgeversaansprakelijkheid ten gevolge van een burn-out betrof het bepaald geen alledaagse situatie. Een assistent-bedrijfsleider die voornamelijk belast was met planningswerkzaamheden had jarenlang zeer lange werkdagen gemaakt, van ’s-morgens vroeg tot ’s-avonds laat waarbij hij ook nog eens geregeld de zaterdagen en zondagen werkte. Bovendien werd van de werknemer verlangd dat hij min of meer op ieder tijdstip van de dag bereikbaar was, ook ’s-avonds, in het weekend en soms zelfs ’s-nachts. Het zal u niet verbazen dat het ook met deze werknemer qua gezondheid niet best afliep. En ook hier vond de kantonrechter dat de werkgever aansprakelijk was voor de door de werknemer geleden (gezondheids)schade. De rechter kende de werknemer een schadevergoeding van 70.000 euro toe.
Amerikaanse toestanden? Nee. Het lijkt mij niet meer dan logisch dat een werkgever aansprakelijk is voor schade die het gevolg is van het jarenlang min of meer bewust roofbouw plegen op een werknemer. Maar mocht u zich als werknemer afvragen of in uw geval een eventuele burn-out-claim kans van slagen heeft, houd u dan rekening met het volgende.
Om een rechter te overtuigen van de aansprakelijkheid van de werkgever, zult u op de eerste plaats duidelijk moeten kunnen maken dat de burn-out klachten verband houden met niet-normale arbeidsomstandigheden, denk aan langdurige overbelasting. Verder zal de rechter alleen werkgeversaansprakelijkheid aannemen als de werkgever redelijkerwijs had moeten kunnen inzien dat uw werksituatie en –omstandigheden tot burn-out klachten zouden kunnen leiden, terwijl de werkgever verzuimd heeft daar adequaat op te reageren. Kortom, een werkgever die een actief ziekteverzuimbeleid voert en waarbij werknemers niet als spreekwoordelijke citroenen worden uitgeknepen, zal in de regel niet zoveel te vrezen hebben. In alle andere gevallen geldt dat werkgevend Nederland gewaarschuwd is.