Wanneer is een concurrentiebeding geldig?

Volgens de wet is een concurrentiebeding in het algemeen geldig als het voldoet aan twee minimale voorwaarden:

• De werknemer moet meerderjarig zijn (achttien jaar of ouder), én
• Het beding moet schriftelijk overeengekomen zijn.

Als niet aan beide voorwaarden voldaan is, bent u als werknemer niet aan een concurrentiebeding gebonden. De eerste voorwaarde behoeft verder geen toelichting. De tweede voorwaarde, het zogenaamde schriftelijkheidsvereiste, leidt nog wel eens tot misverstanden.

Concurrentiebeding moet voldoen aan schriftelijkheidsvereiste

Volgens de huidige rechtspraak is aan dit zogenaamde schriftelijkheidsvereiste voldaan als:

• u een arbeidsovereenkomst of ander document met daarin een concurrentiebeding voor akkoord ondertekent, of
• u een arbeidsovereenkomst of een brief waarin verwezen wordt naar bijgevoegde arbeidsvoorwaarden waarin een concurrentiebeding voorkomt, voor akkoord ondertekent

Het gaat er dus bij het schriftelijkheidsvereiste om dat u heeft kunnen kennisnemen van het concurrentiebeding. Als u dus een arbeidsovereenkomst of ander document ondertekent waarin verwezen wordt naar aanvullende arbeidsvoorwaarden (inclusief een concurrentiebeding) dan moeten deze arbeidsvoorwaarden u dus direct ter hand gesteld zijn. Is dat niet het geval, dan is het concurrentiebeding niet geldig.

Een voorbeeld.

Johan solliciteert als accountmanager bij de firma Okhuizen. Na een aantal gesprekken krijgt Johan te horen dat de werkgever hem een arbeidsovereenkomst wil aanbieden. Johan ontvangt een brief met een door hem te ondertekenen arbeidsovereenkomst. Bij de brief zit ook een pakketje met ‘algemene arbeidsvoorwaarden Okhuizen’.

In de arbeidsovereenkomst staat geen concurrentiebeding. Wel is er een bepaling die aangeeft dat op de arbeidsovereenkomst de algemene arbeidsvoorwaarden van Okhuizen van toepassing zijn. Johan leest deze algemene arbeidsvoorwaarden niet goed door en weet dus niet dat er in deze arbeidsvoorwaarden een concurrentiebeding staat.

Johan ondertekent de arbeidsovereenkomst en stuurt deze terug aan Okhuizen. Tussen Johan en Okhuizen is nu rechtsgeldig een concurrentiebeding overeengekomen. Johan had namelijk kennis kunnen nemen van het concurrentiebeding. Had Okhuizen de algemene arbeidsvoorwaarden niet meegezonden, dan was Johan niet gebonden aan het concurrentiebeding.

Concurrentiebeding in tijdelijke arbeidsovereenkomst

Met ingang van 1 januari 2015 geldt de regel dat een concurrentie- of relatiebeding in een tijdelijke arbeidsovereenkomst alleen geldig is als de werkgever in een schriftelijke toelichting bij het beding duidelijk kan maken dat het concurrentie- en/of relatiebeding noodzakelijk is vanwege zwaarwegende bedrijfs- of dienstbelangen.

Zonder deze bijzondere motivering is een concurrentie- of relatiebeding in een tijdelijke arbeidsovereenkomst dus niet geldig. Maar ook als de werkgever wél schriftelijk gemotiveerd heeft aangegeven dat er sprake is van een zwaarwegend bedrijfs- of dienstbelang, kan een rechter later vaststellen dat dit belang toch niet aanwezig was. De verwachting is dat rechter zeer kritisch zullen toetsen als het gaat om tijdelijke arbeidscontracten met een concurrentie- of relatiebeding.

Maar ook als uw concurrentiebeding voldoet aan de hierboven besproken wettelijke voorwaarden, kan het zijn dat dit beding vanwege bijzondere omstandigheden niet meer geldig is. Dat kan bijvoorbeeld het geval zijn als u inmiddels een andere functie vervult dan de functie die u uitoefende toen u het concurrentiebeding accepteerde.

Concurrentiebeding en verlenging van arbeidsovereenkomst

Ook bij de verlenging van uw arbeidsovereenkomst kan uw concurrentiebeding mogelijk komen te vervallen. Sommige rechters oordelen dat een concurrentiebeding dan namelijk opnieuw schriftelijk overeengekomen moet worden.