Ik heb een AOW-gat. Wat nu?

Als u nu 65 jaar wordt en in de toekomst misschien 67 jaar, heeft u recht op een AOW-pensioen. U denkt misschien dat dit AOW-pensioen voor iedereen even hoog is, maar dit is niet het geval.

AOW opbouw vanaf 15 jaar

Iedereen bouwt in principe vanaf zijn of haar 15e levensjaar AOW-pensioen op. Per jaar bouwt u 2% op. Als u van uw 15e tot uw 65e jaar in Nederland heeft gewoond, dan heeft u 50 verzekerde jaren en krijgt u een volledig AOW-pensioen. De hoogte van dit AOW pensioen ligt op het niveau van het sociaal minimum.

Stel dat u van u tot uw 25e in het buitenland heeft gewoond en pas daarna naar Nederland bent gekomen. Of mogelijk heeft u tussen uw 25e en 35e jaar in het buitenland gewoond. U heeft dan maar 40 verzekerde jaren en dus slechts recht op een AOW-pensioen van 40 x 2% = 80%. Het verschil met een volledig AOW-pensioen (in dit voorbeeld 20%) noemt men het AOW-gat.

Dit probleem treft steeds meer mensen. Op dit moment al 17% van alle mensen met een AOW-pensioen. De verwachting is dit er steeds meer zullen worden. Wij zijn immers steeds minder honkvast. Veel buitenlanders komen naar Nederland toe en veel Nederlanders vestigen zich al dan niet tijdelijk in het buitenland.

Aanvullende bijstand

Als u een AOW-gat heeft en geen aanvullend pensioen of ander inkomen (of vermogen), dan zou het inkomen op uw oudedag lager zijn dan het sociaal minimum zoals we dit in Nederland kennen. Mogelijk moet u in die situatie een beroep op de bijstandswet (officieel: Wet werk en bijstand) doen.

Nu is de Wet werk en bijstand daar eigenlijk niet voor bedoeld. Mensen in de bijstand moeten zoveel mogelijk aan het werk en worden daar door de gemeentes (die deze wet moeten uitvoeren) toe verplicht. Maar ja, als u 65+ bent ligt dat meestal niet voor de hand. U hebt overigens wel recht op een aanvullende bijstandsuitkering, maar dat is verre van ideaal. U kunt dat beter voorkomen.

Vrijwillige voortzetting

U kunt een AOW-gat voorkomen door, als u zich in het buitenland wilt vestigen, de opbouw van uw AOW-pensioen op vrijwillige basis voort te zetten. Daar zijn wel aanzienlijke kosten aan verbonden. Toch is dit zeker aan te raden omdat in de meeste andere landen, zeker buiten de Europese Unie, geen goede sociale voorzieningen zijn. Voor een vrijwillige verzekering kunt u contact opnemen met de Sociale Verzekeringsbank (SVB).

Inkoop

Als u zich vanuit het buitenland in Nederland heeft gevestigd, dan voorkomt u een AOW-gat door AOW rechten in te kopen. Op dit moment moet u dat doen binnen 5 jaar nadat u zich in Nederland heeft gevestigd. Veel mensen maken van deze mogelijkheid geen gebruik vanwege de hoge kosten en de relatief korte termijn om u in te kopen.

Op dit laatste punt gaat de wet gewijzigd worden. De verwachting is dat met ingang van 1 januari 2010 de inkooptermijn zal worden verlengd naar 10 jaar, zodat nieuwkomers langer de gelegenheid hebben om geld te sparen om zich in te kopen voor de AOW.

Bernard de Leest is specialist op het gebied van de sociale zekerheid en als advocaat verbonden aan Zumpolle Advocaten. Uw reactie is welkom op deleest@zumpolleadvocaten.nl