AWBZ: zorg in natura of persoonsgebonden budget (PGB)?

Let op! Per 1 januari 2015 is de Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten (AWBZ), gewijzigd in Nederland. De AWBZ-taken zijn geschaard onder nieuwe en bestaande wetten. Lees hier meer over de wetswijziging. 

Als u in aanmerking komt voor AWBZ-zorg, kunt u een keuze maken uit:

• zorg in nature
• een persoonsgebonden budget (PGB)
• een combinatie van beiden

Zorg in natura

Zorg in natura is zorg die door de zorgverlener is verleend en via uw zorgverzekeraar wordt betaald. De kosten worden door de zorgverzekeraar rechtstreeks aan de zorgverlener vergoed. Een eventuele eigen bijdrage blijft natuurlijke wel voor uw rekening.

U kunt met de zorgaanbieder afspraken maken over de manier waarop de zorg wordt verleend. U kiest zelf welke zorgaanbieder u de zorg zal leveren. Meestal wordt dat bij de indicatiestelling al gevraagd. Het CIZ stuurt het indicatiebesluit naar het zorgkantoor en als u een keus hebt gemaakt voor een zorgaanbieder, naar de zorgaanbieder van uw keuze.

Deze zorgaanbieder neemt vervolgens contact met u op. Als de zorgaanbieder van uw keuze een wachtlijst heeft, zal het zorgkantoor ervoor moeten zorgen dat er zo lang een goed alternatief wordt geboden.

Meerdere zorgaanbieders

U hoeft als u niet in een instelling verblijft niet al uw zorg bij één en dezelfde aanbieder te betrekken. Het staat u vrij om een deel van uw zorg bij de ene aanbieder in natura te betrekken en een ander deel (ook in natura) bij de ander. Bij de keuze van uw zorgaanbieder bent u niet gebonden aan zorgaanbieders in uw regio. U mag ook zorgaanbieders buiten uw regio benaderen of zij de zorg kunnen leveren.

Persoonsgebonden budget

Met een PGB krijgt u een bepaalde hoeveelheid geld toegewezen, waarmee u zelf zorg inkoopt. U kunt op die manier veel zelf regelen, zodat u niet afhankelijk bent van traditionele zorgaanbieders. Wanneer u het prettig vindt zelf afspraken te maken met zorgverleners, dan is een PGB misschien iets voor u.

Mogelijk kent u iemand in uw omgeving die de zorg kan leveren. U kunt dan immers zelf de dagen en tijden afspreken waarop uw zorgverlener komt. Veel mensen met een PGB waarderen bovendien dat ze met een vaste zorgverlener werken die ze zelf kiezen. Vaak is dit een bekende, zoals een buurvrouw of kennis, maar u kunt ook een officiële zorgaanbieder inhuren.

Nadeel van een PGB is dat daar ook de nodige verantwoordelijkheden en verplichtingen bijhoren. U moet bijvoorbeeld een administratie bijhouden en een overeenkomst sluiten met uw zorgverlener. Ook moet u verantwoording afleggen over uw uitgaven. Meer informatie over het persoonsgebonden budget staat in de brochure Zelf zorg inkopen met een PGB. Deze brochure kunt u opvragen bij uw zorgkantoor.

U kunt ook terecht op de PGB-site van het CVZ of bij het SVB servicecentrum PGB.
Het verblijf in een zorginstelling zoals een verpleegtehuis of een behandeling van een aandoening kunnen niet uit het PGB bekostigd worden. Deze zorg is er alleen in natura.

Uitzondering is het tijdelijk (kortdurend) verblijf. Hierbij moet u denken aan een logeervoorziening. Deze zorg kan weer wel betaald worden met een PGB.

Combinatie van zorg in natura en PGB

Het is ook mogelijk dat u bepaalde zorg zelf wilt regelen en andere zorg liever in natura wilt krijgen. Dat kan. U vraagt dan een PGB aan voor de zorg die u zelf wilt regelen en laat de andere zorg in natura leveren.

Een voorbeeld.

De heer Fransen kan zich niet meer aankleden en heeft een wond die verzorgd moet worden. Een goede vriend die vlak in de buurt woont wil hem wel helpen met aankleden. Voor de wondverzorging heeft de heer Fransen professionele hulp nodig. Daarvoor kan hij terecht bij het verzorgingshuis in zijn buurt. De heer Fransen vraagt een indicatie van het CIZ. Hij wordt geïndiceerd voor de functies ‘persoonlijke verzorging’ en ‘verpleging’.

De vriend die hem helpt met aankleden, betaalt hij met het PGB dat hij aanvraagt voor de functie persoonlijke verzorging. De zorgverlener van het verzorgingshuis die zijn wond komt verzorgen, krijgt zijn salaris van het verzorgingshuis.

Wat niet kan, is een deel van een zorg in PGB en een ander deel in natura. Als u bijvoorbeeld vier uur persoonlijke zorg geïndiceerd heeft gekregen, is het niet mogelijk twee uur PGB en twee uur zorg in natura te krijgen. Uw keuze geldt voor de hele functie.

Eigen bijdrage

Voor de meeste AWBZ-zorg moet u, als u ouder dan achttien jaar bent, een
eigen bijdrage betalen. De hoogte van de eigen bijdrage is onder andere afhankelijk van uw belastbaar inkomen en uw woonsituatie (thuiswonend of opgenomen). Ook is van belang of u jonger of ouder dan 65 bent en of u gehuwd/samenwonend bent of alleenstaand.

Voor 2009 staan enkele veranderingen op de agenda:

• U kunt de eigen bijdrage AWBZ (en Wmo) sinds 1 januari 2009 niet meer van de belasting aftrekken. In plaats daarvan geeft het kabinet een korting op de eigen bijdrage.
• Vanaf 1 januari 2010 betaalt iedere volwassene die van de AWBZ gebruikmaakt een eigen bijdrage. Voor de verzorging, verpleging en verblijf gold dat al; voor de AWBZ-begeleiding is de eigen bijdrage nieuw.

Voor de bijdrage bij zorg thuis, zoals persoonlijke verzorging of verpleging kunt u terecht bij het CAK.