Straffen voor minderjarigen
Voor minderjarigen gelden andere straffen als voor volwassenen. In het jeugdstrafrecht zijn er drie hoofdstraffen:
- jeugddetentie (gevangenisstraf voor minderjarigen)
- taakstraf
- geldboete
Ook zijn er in het jeugdstrafrecht zogenaamde bijkomende straffen, namelijk:
- verbeurdverklaring
- ontzegging van de rijbevoegdheid
Jeugddetentie
De jeugddetentie kan worden opgelegd als u wordt veroordeeld voor een misdrijf. In het algemeen moet u de straf in een justitiële jeugdinrichting uit te zitten. Dit kan een rijksinrichting zijn, maar ook een particuliere inrichting.
De jeugddetentie kan alleen tijdelijk worden opgelegd. De duur van de jeugddetentie is afhankelijk van de leeftijd van de verdachte:
- Voor een jongere die nog geen 16 jaar is, bedraagt de maximale jeugddetentie 12 maanden.
- Voor een jongere die 16 of 17 jaar is, bedraagt de maximale jeugddetentie 24 maanden.
De jeugddetentie wordt minimaal opgelegd voor 1 dag.
Voorwaardelijke veroordeling
De jeugddetentie kan geheel of gedeeltelijk voorwaardelijk op worden gelegd. Een (deels) voorwaardelijke veroordeling houdt in dat u dat gedeelte van de straf niet uit hoeft te zitten.
De rechter legt bij het voorwaardelijke deel een proeftijd op. Gaat u tijdens de proeftijd opnieuw de fout in, pleegt u met andere woorden een strafbaar feit, dan kan het voorwaardelijke deel alsnog ten uitvoer worden gelegd.
De voorwaardelijke jeugddetentie is een stok achter de deur om u op het rechte pad te houden.
De proeftijd
Als de rechter bepaalt dat de vrijheidsstraf geheel of gedeeltelijk voorwaardelijk wordt opgelegd, dan moet de rechter daarvoor een proeftijd opleggen. De proeftijd is nooit langer dan 2 jaar. Zolang u vast zit, loopt de proeftijd (nog) niet.
Aan de proeftijd kunnen voorwaarden worden gekoppeld. De algemene voorwaarde die altijd geldt is dat u binnen de proeftijd geen strafbare feiten mag plegen.
Enkele bijzondere voorwaarden zijn:
- U moet een schadevergoeding betalen
- U moet aan bepaalde gedragsvoorwaarden voldoen. Denk bijvoorbeeld aan het opvolgen van aanwijzingen van de jeugdreclassering, ook als deze aanwijzingen inhouden dat u zich onder behandeling laat stellen.
De taakstraf
De taakstraf bestaat ook in het jeugdstrafrecht uit een werkstraf, een leerstraf of een combinatie van beide. Zowel de duur van de werkstraf als de duur van de leerstraf is maximaal 200 uur.
Voert u de taakstraf niet of niet goed uit, dan kan er vervangende jeugddetentie worden toegepast. De vervangende jeugddetentie wordt opgelegd voor minimaal 1 dag en voor maximaal 4 maanden. 1 dag hechtenis staat daarbij voor 2 uren werkstraf.
Ook de taakstraf kan (deels) voorwaardelijk worden opgelegd. De tijd die de jeugdige in preventie hechtenis heeft doorgebracht wordt afgetrokken van de taakstraf. 1 dag hechtenis staat voor 2 uren werkstraf.
De geldboete
De geldboete kan bij elke veroordeling worden opgelegd. Ook kan de geldboete (deels) voorwaardelijk) worden opgelegd. Om de betalingsverplichting kracht bij te zetten, legt de rechter daarbij vervangende hechtenis op als u niet betaald. De geldboete kan met alle andere hoofdstraffen worden gecombineerd.
De geldboete wordt tenminste opgelegd voor een bedrag van 3 euro en bij minderjarigen voor een maximum bedrag van 3.700 euro.
Ook bij de geldboete geldt een vervangende jeugddetentie. Betaalt u niet of niet volledig dan kan de vervangende jeugddetentie ten uitvoer worden gelegd. De vervangende jeugddetentie is minimaal een dag en maximaal drie maanden. Voor elke 15 euro van de geldboete wordt niet meer dan een dag opgelegd.
Halt-straf voor jongeren tot 18 jaar
Jongeren die een strafbaar feit hebben gepleegd kunnen in aanmerking komen voor een verwijzing naar Halt. Halt geeft jongeren kansen waarmee ze hun eigen fouten kunnen rechtzetten. Voorbeeld: door de jongere een excuus brief te laten schrijven aan de slachtoffers.
Nachtdetentie
Jongeren kunnen overdag naar school, maar buiten schooltijd moeten zitten ze in een justitiële jeugdinrichting. Dit zorgt ervoor dat jongere hun opleiding blijven volgen.
PIJ-maatregel
Een PIJ-maatregel is een straf voor jongeren met ontwikkelingsstoornis of een psychische aandoening. Door de PIJ-maatregel kan een jongere in een justitiële jeugdinrichting worden geplaatst. Hier krijgen de jongere intensieve behandeling en begeleiding.