Wie is wie in de organisatie van het Openbaar Ministerie (OM)?

De hoogste (politieke) baas van het OM is de Minister van Justitie.

Nederland is opgedeeld in 19 gebieden, de zogenaamde arrondissementen. In elk arrondissement bevindt zich 1 rechtbank. In elke plaats waar een rechtbank staat heeft het OM ook een eigen kantoor. Dit wordt het arrondissementsparket genoemd.

Op elk parket werkt een aantal officieren van justitie. Zij vertegenwoordigen het OM bij de rechtbank. Aan het hoofd van dit parket staat de hoofdofficier van justitie. Op elk parket werken parketsecretarissen en administratief medewerkers om de officieren van justitie te ondersteunen.

Arrondissementen en regio’s

De arrondissementsparketten werken samen in 11 regio’s. Het gaat om de volgende regio’s: Groningen, Leeuwarden/Assen, Zwolle/Almelo, Arnhem/Zutphen, Utrecht, Amsterdam, Haarlem/Alkmaar, Den Haag, Rotterdam/Dordrecht, Breda/Middelburg, Den Bosch, Maastricht/Roermond.

Advocaat-generaal en procureur-generaal

Een aantal (samenwerkende) arrondissementen (regio’s) vormt steeds 1 ressort (een grotere regio). In elk ressort staat een gerechtshof. Aan elk gerechtshof is ook weer een parket gekoppeld.

Nederland heeft 5 ressorten en dus ook 5 gerechtshoven:

• Leeuwarden
• Arnhem
• Amsterdam
• Den Haag
• Den Bosch

De belangrijkste taak van het ressortsparket is het behandelen van hoger beroepzaken. De vertegenwoordiger van het OM bij het gerechtshof wordt geen officier van justitie genoemd, maar advocaat-generaal (vaak afgekort met AG). Aan het hoofd van elk ressortsparket staat dan weer een hoofdadvocaat-generaal.

De hoogste rechterlijke instantie in Nederland is de Hoge Raad. Ook aan de Hoge Raad is een parket verbonden. Aan het hoofd van dit parket staat de procureur-generaal (vaak afgekort met PG). Bij de Hoge Raad vervult het parket niet dezelfde rol als bij het gerechtshof of bij de rechtbank.

Het OM eist bij de Hoge Raad bijvoorbeeld helemaal geen straf, maar heeft een adviserende functie. Het adviseert de Hoge Raad over de vraag wat er met de strafzaak moet gebeuren. Bovendien valt het parket bij de Hoge Raad niet onder de leiding van het OM (het zogenaamde college van procureurs-generaal) en is het parket onafhankelijk van de minister van justitie.

Naast deze structuur zijn er nog twee aparte parketten die niet direct aan gerechtelijke instantie gekoppeld zijn. Het gaat dan om het Landelijk Parket in Rotterdam en het zogenaamde Functioneel Parket in Den Haag.