Voorkom onnodige erfbelasting

Echtparen met kinderen kunnen onder de nieuwe erfbelasting wel eens geconfronteerd worden met onnodige erfbelasting. In de televisieuitzending van Radar van 1 maart jl. is dit onderwerp aan de orde geweest.

Veel echtparen met kinderen hebben in het verleden een zogenaamd testament op de langstlevende gemaakt. Voor degene die geen testament hebben opgemaakt is er een wettelijke regeling die min of meer een vergelijkbare uitkomst heeft, de zogenaamde wettelijke verdeling.

Het langstlevende testament en de wettelijke verdeling komen er in grote lijn op neer dat de nalatenschap van de eerste overleden ouder naar de langstlevende partner gaat. Kinderen krijgen niet meer dan een soort tegoed in de nalatenschap van hun eerst-overleden ouder, vergelijkbaar met een tegoedbon.

Deze tegoedbon kan pas ingewisseld worden op het moment dat ook de langstlevende ouder is overleden. Het voordeel van het langstlevende testament en de wettelijke verdeling is dat de langstlevende echtgenoot niet kan worden gedwongen tot het uitbetalen van de erfdelen van de kinderen.

Direct erfbelasting verschuldigd

Een nadeel is echter dat er direct erfbelasting verschuldigd is over de waarde van de tegoedbon van de kinderen. De langstlevende ouder is verplicht om, uit eigen middelen, de over de tegoedbon verschuldigde erfbelasting als het ware voor te schieten. Dit kan soms voor problemen zorgen, met name als de nalatenschap voornamelijk uit een eigen woning bestaat.

Een eventueel spaartegoed van de langstlevende echtgenoot, bedoeld voor de oude dag, moet dan aangetast worden om de belastingclaim te kunnen voldoen.

Een voorbeeld.

Een echtpaar met twee kinderen bezit een huis met een waarde van 500.000 euro. De restant hypotheekschuld bedraagt 30.000 euro en er is een spaarsaldo van 10.000 euro.

Er zijn twee volwassen kinderen waarvan de vader op 75-jarige leeftijd overlijdt. Moeder is dan 72 jaar oud.

De nalatenschap van de vader bedraagt de helft van de huwelijksgemeenschap, in dit geval dus 240.000 euro. Het tegoed van de kinderen bedraagt per kind 80.000 euro. Per kind is hierover 2.740 euro aan erfbelasting verschuldigd, in totaal dus 5.480 euro.

Om te voorkomen dat moeder dit bedrag aan de belastingdienst moet betalen, kan gekozen worden voor het zogenaamde testament met tweetrapsmaking.

Testament met tweetrapsmaking

De tweetrapsmaking werkt als volgt: de ene echtgenoot benoemt de andere echtgenoot tot zijn enig erfgenaam. De kinderen worden uitgesloten als erfgenamen.

De langstlevende echtgenoot krijgt wel de verplichting opgelegd om bij zijn of haar overlijden alles van wat er nog resteert uit de eerste nalatenschap door te geven aan de kinderen.

Aangezien de kinderen bij het eerste overlijden niets krijgen, ook geen tegoedbon, is er door hen bij het eerste overlijden geen erfbelasting verschuldigd. Moeder erft in deze situatie veel meer, ze krijgt als het ware de erfdelen van de kinderen erbij. Maar door de hoge vrijstelling van 600.000 euro, hoeft zij in het geheel geen erfbelasting te betalen.

Door de tweetrapsmaking wordt de erfbelasting uitgesteld tot het overlijden van de tweede ouder. In het algemeen kan bij overlijden van de laatste ouder het huis worden verkocht. Er is dan geld om de belasting te kunnen betalen.

Zijn er nog andere oplossingen om hoge erfbelasting te voorkomen?

Naast de tweetrapsmaking zijn er nog andere technieken die de erfbelasting kunnen beïnvloeden of kunnen vermijden. Raadpleeg een notaris om te beoordelen of en hoe u onnodig hoge erfbelasting kunt voorkomen.

Eric Greup is notaris en onder meer gespecialiseerd in nalatenschappen. Eric is verbonden aan notariskantoor Jansen & Partner.