Hoe stel ik als patiënt vast of er een medische fout is gemaakt?

In veel gevallen is niet eenvoudig vast te stellen of er een medische fout is gemaakt. De patiënt of zijn partner/familie hebben vaak onvoldoende inzicht in het verloop van de behandeling of komen er pas veel later achter dat er iets is misgegaan.

De arts kan de fout verbergen of verhullen, bijvoorbeeld door bepaalde feiten niet in het medisch dossier op te nemen of vaag te omschrijven. Dit hoeft niet eens opzettelijk te gebeuren, medici hoeven niet alles te weten. Soms weet de arts zelf niet eens dat hij een fout gemaakt heeft.

Dit probleem kan zich voordoen als de betreffende arts niet gespecialiseerd is in de gezondheidsklachten waar u mee kampt.

Een huisarts is bijvoorbeeld een generalist die van veel medische zaken algemene kennis heeft, maar zelf ook niet alles kan onderzoeken of herkennen. Als hij dat wenselijk vindt zorgt hij voor een doorverwijzing naar een specialist. Van uw huisarts mag u wel verwachten dat hij over voldoende kennis en ervaring beschikt om te weten wanneer een situatie ernstig genoeg is om u door te verwijzen.

Bij telefonische consulten moet hij inschattingen maken die soms verkeerd uitpakken, bijvoorbeeld door een onduidelijke of geëmotioneerde presentatie van de klachten door de patiënt, of door taalproblemen en cultuurverschillen.

Niet elke vergissing van een (huis)arts is een medische fout. Maar als u van mening bent dat u door een verkeerd advies of een verkeerde medische behandeling (ernstige) gezondheidsschade hebt opgelopen, is het verstandig om uit te zoeken of er in uw geval sprake is van een medische fout. Dit zal in veel gevallen niet makkelijk zijn.

Als u vermoedt dat er een fout is gemaakt, is het zinvol om:

• Uw medisch dossier op te vragen. Daar heeft u recht op, maar het is wel zo dat de arts of het ziekenhuis een redelijke vergoeding mag vragen voor het kopieerwerk.
• Uw arts expliciet te vragen of er misschien één of meer fouten zijn gemaakt.
• Een second opinion te vragen aan een andere arts.
• Schriftelijk bij te houden hoe uw gezondheidssituatie zich ontwikkelt.
• Andere ‘bewijzen’ te verzamelen, bijvoorbeeld in de vorm van foto’.

Het gaat er dus om dat u zich zo goed mogelijk informeert en documenteert.

Een advocaat gespecialiseerd in medische aansprakelijkheid kan vervolgens in overleg met een door hem in te schakelen medisch adviseur een inschatting geven of er voldoende aanknopingspunten zijn om de arts en/of het ziekenhuis aansprakelijk te stellen. Als dat het geval lijkt, bepaalt u in overleg met deze advocaat de verdere aanpak van uw zaak.

In veel gevallen zal er tussen uw advocaat en de verzekeraar van de arts of het ziekenhuis een briefwisseling op gang komen. Soms wordt in gezamenlijk overleg tussen alle partijen een deskundige benoemd die nader onderzoek moet doen naar de gang van zaken.

Als het overleg vastloopt kan uw advocaat aan de rechtbank vragen een deskundige te benoemen of kan hij, als de feiten voldoende duidelijk zijn, overgaan tot dagvaarding van de arts of het ziekenhuis.

Het is natuurlijk ook mogelijk dat de advocaat tot de conclusie komt dat het beter is om de zaak niet door te zetten. Dit kan het geval zijn als er grote bewijsproblemen zijn of in het geval dat er wel sprake is van een medische fout, maar er geen of geen relevante schade geleden is.

Een voorbeeld.

Door een mogelijk verwijtbare infectie van de operatiewond ontstaat, na een verder voorspoedig verlopen genezing, een groter en lelijker litteken dan was voorzien. Dit litteken bevindt zich op een niet zichtbare plaats op uw lichaam. Uw advocaat kan adviseren dat de inspanningen die nodig zijn om te bewijzen dat de ontsteking redelijkerwijs te vermijden was, niet opwegen tegen de eventuele baten in de vorm van een geringe smartengeldvergoeding.

Aansprakelijkheid vanwege schending beroepsgeheim of informatieplicht

Bij aansprakelijkheid van een arts gaat het vaak over een medische fout. Maar een arts kan ook aansprakelijk zijn vanwege niet-medisch handelen, bijvoorbeeld:

• vanwege de wijze waarop hij zijn praktijk heeft georganiseerd
• omdat hij geen of een slecht medisch dossier heeft bijgehouden
• vanwege schending van zijn beroepsgeheim
• vanwege schending van zijn informatieplicht

Informatieplicht van arts

Een arts is wettelijk verplicht u als patiënt duidelijk in te lichten over het geplande onderzoek of de geplande behandeling. Het is daarbij de bedoeling dat u als patiënt steeds weet heeft van de aard en het doel van het onderzoek of de behandeling en van de gevolgen en risico’s daarvan.

Als patiënt moet u op belangrijke momenten om toestemming worden gevraagd. De arts
kan ook aansprakelijk zijn als hij u onvoldoende voorlichting heeft gegeven, met name over de risico’s van een bepaalde behandeling.

U moet duidelijke inlichtingen krijgen over de risico’s van een bepaalde behandeling, zodat u zelf kunt beslissen of u die risico’s aanvaardt of dat u afziet van de behandeling. Mogelijk wilt u voor een alternatieve behandeling kiezen.