Ontruiming stelt deurwaarder voor dilemma: opslaan of vernietigen?

Als de kantonrechter een huurovereenkomst ontbindt, is de gerechtsdeurwaarder als enige bevoegd om de huurder uit de woning te zetten. De wet schrijft voor dat de gerechtsdeurwaarder de woning ontruimt door de zaken op de openbare weg te plaatsen.

Gemeente is verantwoordelijk

Volgens de wet is het dus niet het probleem van de deurwaarder wat er met de zaken gebeurt nadat hij ze op de openbare weg heeft doen plaatsen. Omdat de openbare ruimte tot de verantwoordelijkheid van de gemeente hoort, is het de gemeente die de spullen afvoert en opslaat. Conform de Gemeentewet werden zaken die niet binnen drie maanden werden opgeëist, als opgegeven beschouwd. Bruikbare zaken gaan vaak naar de kringloop, het overige wordt vernietigd.

Gemeente schuift verantwoordelijkheid door naar verhuurder en deurwaarder

Tegenwoordig vaardigen steeds meer gemeenten een plaatselijke verordening uit, die erop neerkomt dat het de verantwoordelijkheid van de verhuurder (of nieuwe eigenaar) wordt dat de zaken van de openbare weg moeten worden gehaald. Omdat de deurwaarder degene is die namens voornoemde personen de ontruiming bewerkstelligd, kan de gemeente ook de deurwaarder aanspreken voor de nakoming van de verordening. Niet nakoming betekent dat er hoge boetes verschuldigd kunnen worden.

Kortom, de deurwaarder ziet zich (namens diens opdrachtgever) genoodzaakt om zelf de opdracht te geven tot het afvoeren en de opslag van de goederen. Het afvoeren en opslaan gebeurt dan (vaak) niet meer door de gemeente maar door particuliere bedrijven. De kosten daarvan kunnen weliswaar als executiekosten op de debiteur worden verhaald, maar blijven, in tegenstelling tot wanneer de gemeente de zaken zou afvoeren en opslaan, tot in oneindigheid doorlopen, nu er geen wet is op grond waarvan de deurwaarder mag besluiten om tot vernietiging over te gaan, met alle aansprakelijkheden van dien.

Vicieuze cirkel

Niet alleen de deurwaarder zit daardoor met een risicovolle afweging, ook de debiteur (lees: de vroegere huurder) loopt hiermee een groot kostenrisico. De kosten van de opslag kunnen namelijk op de debiteur worden verhaald, nu deze kosten samenhangen en het gevolg zijn van de ontruiming. In veel gevallen zal een paar maanden opslag meer kosten dan het opgeslagene waard is. Willen de mensen hun spullen terughebben dan zal het opslagbedrijf een retentierecht mogen uitoefenen. Dit betekent dat eerst de kosten van de opslag betaald moeten worden, voordat de zaken worden vrijgegeven. Het risico van het ontstaan een vicieuze cirkel is levensgroot aanwezig. De debiteur wil zijn spullen terug, maar krijgt die pas terug als hij of zij bereid is de (soms hoog opgelopen) opslagkosten te betalen. De debiteur kan of wil dit niet, maar ondertussen lopen de opslagkosten steeds verder op.

In de praktijk wijzen gerechtsdeurwaarders de debiteuren van te voren op dit risico. De praktijk leert echter ook dat de brieven in veel gevallen niet gelezen worden. Ná de ontruiming wordt wel getracht de debiteuren nog te bereiken, maar het duurt in het overgrote deel van de gevallen enige tijd voor er weer een nieuw adres bekend is. En geld zal er veelal ook niet zijn, nu het gebrek daaraan in de meeste gevallen de oorzaak was van de ontruiming.

Gerechtsdeurwaarder staat voor dilemma

Gerechtsdeurwaarders gaan natuurlijk omzichtig om met de eigendommen van de ontruimde persoon. Een beslissing tot vernietiging is dan ook niet gemakkelijk. Toch moet de gerechtsdeurwaarder soms júist in het belang van de eigenaar beslissen om de opgeslagen zaken te vernietigen. Zou de deurwaarder dit niet doen, dan zou de schuld van de debiteur groter worden dan de zaken waard zijn.

Wat een deurwaarder ook beslist in dit soort gevallen, het kan altijd leiden tot aansprakelijkheid. Als de deurwaarder de spullen niet laat vernietigen, dan kan hij aansprakelijk gesteld worden voor de kosten van onnodige opslag. Vernietigt hij de spullen, dan kan hij aansprakelijk gesteld worden voor de schade. Ga er maar aan staan!

Job Leijten is gerechtsdeurwaader bij Nedland Gerechtsdeurwaarders & Incasso. Uw reactie is welkom op info@nedlandgdw.nl.