Wat is mediation en hoe verloopt een mediationproces?
U zult zich misschien afvragen: ‘Mediation, wat is dat? En hoe verloopt een mediationproces? Is het iets voor mij? Of voor iemand om mij heen?’. Het antwoord vindt u hier.
Wat is mediation?
Mediation is een bemiddelingsproces tussen twee partijen die worden begeleid door eenzelfde mediator. Deze mediator is onafhankelijk en dus onpartijdig. Mediation kan u helpen om een juridisch probleem op te lossen. Bijvoorbeeld bij een scheiding, een arbeidsconflict of een familieruzie. Mediation betekent dus dat twee partijen in gesprek gaan met de mediator om het conflict uit de weg te krijgen. Er wordt niet ingegaan op het conflict zelf. Mediators kunnen ook bepaalde expertises hebben zoals financieel, kinderen of relationeel. Als de twee partijen in zee gaan met een bepaalde mediator begint het mediationproces.
Hoe verloopt een mediationproces?
Een mediationtraject verloopt vaak volgens een aantal vaste stappen. Het begint meestal met een van beide partijen die de andere partij verzoekt om te proberen door middel van mediation tot een oplossing van het geschil te komen. In het kort zijn bij mediation de volgende fasen te onderscheiden:
1. Een mediator vinden
Er zijn veel mediators te vinden, maar hoe vind je de juiste mediator voor het specifieke juridische geschil waarmee je te maken hebt? Via onze mediatorzoekmachine kunt u een mediator in uw regio vinden.
Als u degene bent die aan de andere partij voorstelt om gebruik te maken van mediation, is het niet ongebruikelijk dat u de andere partij drie door u gekozen mediators voorstelt waaruit de tegenpartij één mediator mag kiezen. Op die manier kunt u voorkomen dat er bij de tegenpartij de indruk ontstaat dat u al bepaald heeft welke mediator in uw geschil als bemiddelaar zou moeten optreden.
2. Het eerste contact met de mediator
Het eerste contact met de mediator zal vaak per e-mail of telefonisch plaatsvinden. Een van beide partijen zal de mediator verzoeken of hij op korte termijn beschikbaar is. Is het in staat om in dit specifieke geschil als mediator op te treden? Hoe gaat hij op hoofdlijnen te werk? Wat is zijn honorarium?
Als dit eerste contact positief verlopen is, zal de mediator contact zoeken met de andere partij om ook van die zijde te vernemen of men akkoord is met een mediationtraject onder zijn leiding. Veel mediators kiezen er bewust voor om tijdens dit eerste contact nog niet uitvoerig te spreken over het geschil zelf, dit komt meestal pas uitgebreid tijdens de eerste gezamenlijke bijeenkomst aan de orde.
3. Start van de eerste bijeenkomst
Er wordt vervolgens meestal een eerste gezamenlijke bijeenkomst gepland. In sommige gevallen spreekt de mediator eerst afzonderlijk met beide partijen, maar dit is meer uitzondering dan regel.
Tijdens deze eerste bijeenkomst zal de mediator uitleggen wat mediation is en hoe het in zijn werk gaat. Ook zal de mediator stilstaan bij de zogenaamde mediationovereenkomst, dit is een overeenkomst waarin een aantal spelregels staan waaraan beide partijen zich moeten houden.
Zo is in deze overeenkomst opgenomen dat de mediation puur op basis van vrijwilligheid plaatsvindt en op elk moment door beide partijen beëindigd kan worden. Ook staat er in deze overeenkomst dat beide partijen (en hun eventuele juridische adviseurs) strikte geheimhouding in acht moeten nemen ten aanzien van alles wat er tijdens de mediation besproken wordt.
Als beide partijen de mediationovereenkomst ondertekend hebben, kan de echte mediation beginnen.
4. Het mediationgesprek
In deze fase zal de mediator om te beginnen vaak beide partijen om beurten de kans geven om zijn of haar verhaal te doen. Wat is er precies gebeurd? Wat is de achterliggende oorzaak? Hoe heeft het zover kunnen komen? Als het nodig is zal de mediator vragen stellen om meer feiten en omstandigheden op tafel te krijgen.
Door gebruik te maken van speciale gesprekstechnieken zal de mediator op enig moment proberen om het gesprek te sturen van het verleden (het conflict) naar de toekomst (de oplossing).
5. De onderhandelingsfase
Meestal breekt vervolgens de onderhandelingsfase aan. Dit kan soms al tijdens het eerste mediationgesprek zijn, maar meestal start een serieuze onderhandeling pas tijdens een tweede gesprek.
Welke mogelijke oplossingen zijn er en welke voorwaarden vinden beide partijen belangrijk? Het komt regelmatig voor dat het gesprek even geschorst wordt zodat beide partijen even alleen met de mediator kunnen overleggen of, als er juridische adviseurs bij de mediation aanwezig zijn, met de eigen adviseur.
6. De afrondingsfase
Als de onderhandelingen uiteindelijk geleid hebben tot een voor beide partijen acceptabele oplossing, is het gebruikelijk dat deze oplossing en de daaraan verbonden voorwaarden in een zogenaamde vaststellingsovereenkomst wordt vastgelegd. Door de afspraken in een schriftelijk document vast te leggen kan er geen misverstand ontstaan over wat er nu precies overeengekomen is.
Niet elke mediation kan succesvol afgerond worden. Als partijen er uiteindelijk niet met elkaar uitkomen, zal de mediation door de mediator of door een van beide partijen beëindigd worden. In dat geval zal vaak een juridische procedure bij de rechter worden gevoerd om alsnog tot een beslechting van het geschil te komen.