Geen minimale huwelijksduur
U of uw huwelijkspartner kunnen op elk moment een echtscheiding aanvragen. Er zijn dus geen voorwaarden gesteld aan de duur van het huwelijk. U kunt zelfs op de dag van de huwelijkssluiting nog een verzoekschrift tot echtscheiding bij de rechter indienen.
Inschakelen van advocaat
Een echtscheiding moet worden aangevraagd bij de rechter. U kunt dit niet zelf doen, maar u heeft hiervoor een advocaat nodig. Het verzoekschrift tot echtscheiding is er in feite in twee vormen:
- Een eenzijdig verzoek tot echtscheiding. Het initiatief voor de scheiding komt dan van één van beide partners.
- Een gemeenschappelijk verzoek tot echtscheiding. Beide partners vragen dan samen de echtscheiding aan.
Bij een eenzijdig verzoek tot echtscheiding zal de rechter de andere partij altijd in de gelegenheid stellen om zijn of haar zienswijze met betrekking tot het huwelijk kenbaar te maken. Maar ook als de andere partij het niet eens is met de echtscheiding, zal de rechter toch de echtscheiding uitspreken als de verzoekende partij zich op het standpunt stelt dat er sprake is van een duurzame ontwrichting van het huwelijk.
Mediation als vervanging van advocaat
Scheiden zonder advocaat is nog niet mogelijk, omdat de scheiding moet worden aangevraagd bij de rechter door een advocaat. Het hele proces van afspraken maken en het invullen van de juridische documenten kunt u doen onder begeleiding van een mediator. Dit is een goedkopere en vaak prettigere oplossing dan het inhuren van een advocaat. De begeleiding van een mediator kunt u krijgen als u kiest voor mediation, maar kunt u ook krijgen als u kiest voor een online scheiding. Bekijk en vergelijk hier het aanbod aan Judex mediation experts.
Nevenvoorzieningen
Bij een echtscheiding komt natuurlijk meer kijken dan de echtscheiding alleen. Zo moeten er in veel gevallen voorzieningen worden getroffen met betrekking tot:
- eventuele minderjarige kinderen (gezag, omgangsregeling)
- de vraag of één van u beiden kinder- en/of partneralimentatie moet voldoen
- wie er in de echtelijke woning mag blijven wonen na de echtscheiding
- hoe de spullen van beide partijen moeten worden verdeeld
Dit worden ook wel nevenvoorzieningen genoemd. In het verzoekschrift tot echtscheiding kan door de verzoeker aan de rechter worden verzocht om met betrekking tot deze onderwerpen nevenvoorzieningen te treffen.
Verweer tegen het echtscheidingsverzoek
De rechter zal, nadat het verzoekschrift tot echtscheiding (met nevenvoorzieningen) is ingediend, de andere huwelijkspartij in de gelegenheid stellen om verweer te voeren tegen de verzoeken van de verzoekende huwelijkspartner.
Het gaat dan dus niet zozeer om verweer tegen de echtscheiding op zich, maar om regelingen rondom de echtscheiding (Moet er iemand alimentatie betalen? Zo ja, hoeveel? Wat moet er met de kinderen gebeuren? Wie mag er in de echtelijke woning blijven wonen?)
Mondelinge behandeling
Nadat het verweerschrift door de rechter ontvangen is, zal hij een zogenaamde mondelinge behandeling (zitting) bepalen. Tijdens deze mondelinge behandeling krijgen beide partijen (en hun advocaten) de gelegenheid om hun standpunten mondeling toe te lichten.
De rechter zal ca. 4 weken na deze mondelinge behandeling een uitspraak doen (in vaktaal: een beschikking wijzen). Op het moment dat één van de echtgenoten het niet eens is met de uitspraak van de rechter, kan deze in hoger beroep gaan bij het gerechtshof. Het gerechtshof zal de zaak dan opnieuw beoordelen en geeft daarna eveneens een beslissing.
Mocht één van de echtgenoten het ook niet eens zijn met de beslissing van het gerechtshof dan kan er cassatie bij de Hoge Raad worden ingesteld. De Hoge Raad zal de zaak niet opnieuw inhoudelijk toetsen maar zal alleen nagaan of het recht goed is toegepast.
Gemeenschappelijk verzoek
Als u ervoor kiest om samen met uw partner een gemeenschappelijk verzoek tot echtscheiding in te dienen, dan zal dit de echtscheidingsprocedure aanzienlijk versnellen.
De rechter zal de echtscheidingsprocedure dan helemaal schriftelijk afhandelen. U wordt dan dus niet meer opgeroepen voor een mondelinge behandeling. Voor een gemeenschappelijk verzoek tot echtscheiding is het wel noodzakelijk dat u op alle punten van de echtscheiding (alimentatie, gezag over kinderen, verdeling van goederen etc.) overeenstemming bereikt heeft met uw partner. Hulp voor het bereiken van overeenstemming kunt u aanvragen bij een mediator.
Wanneer is echtscheiding definitief?
Uw huwelijk is definitief ontbonden op het moment dat de uitspraak van de rechter is ingeschreven in de registers van de burgerlijke stand van de gemeente waar u destijds bent gehuwd.
Uw advocaat of de advocaat van uw huwelijkspartner zal er voor zorgdragen dat er aan de ambtenaar van de burgerlijke stand een verzoek wordt gedaan om de beschikking in te schrijven. Dit kan door middel van een kort briefje. Vereist is wel dat – in het geval de hoger beroepstermijn nog niet is verlopen – u en uw partner een akte van berusting / verzoek tot inschrijving ondertekenen.
Weigert uw partner een akte van berusting / het verzoek tot inschrijving te ondertekenen dan kan de echtscheiding pas worden ingeschreven op het moment dat de termijn voor het instellen van hoger beroep is verstreken.
Als u of uw ex-partner besluit in hoger beroep te gaan tegen de echtscheidingsbeschikking, dan wil dit nog niet zeggen dat de echtscheidingsbeschikking niet in de registers van de burgerlijke stand kan worden ingeschreven.
Op het moment dat u en uw partner het wel eens zijn over het feit dat de echtscheiding is uitgesproken, maar bijvoorbeeld van mening verschillen over de uitspraak van de rechter over de partneralimentatie, dan kan de echtscheidingsbeschikking gewoon worden ingeschreven. Gaat u of uw partner in hoger beroep tegen de echtscheiding zelf, dan kan de echtscheiding niet worden ingeschreven in de registers van de burgerlijke stand.
Flitsscheiding
Tot en met 1 maart 2009 was het mogelijk om een echtscheiding te regelen zonder dat hiervoor de rechter moest worden ingeschakeld. Dit werd ook wel de flitsscheiding genoemd.
Aan deze flitsscheiding waren een aantal nadelige gevolgen verbonden. Zo werd de flitsscheiding niet in alle landen erkend. Dit was onder andere één van de redenen waarom de flitsscheiding uiteindelijk is afgeschaft.
Ondanks afschaffing van de flitsscheiding kan een scheiding nog steeds snel en soms zelfs geheel online doorlopen worden. Dat kan met name als beide partners het over de belangrijkste zaken (wel of geen alimentatie, regeling rondom kinderen, verdeling van bezittingen) eens kunnen worden.
Heeft uw scheiding spoed? Dan kunt u ook kiezen voor een online spoed scheiding. Via een spoedscheiding bent u gescheiden binnen 8 of 15 dagen.
Voorlopige voorzieningen
Een echtscheidingsprocedure neemt al gauw een aantal maanden in beslag. Als de beslissing om de gaan scheiding eenmaal genomen is, moeten er vaak een aantal zaken op korte termijn geregeld worden. Soms kan dit in goed overleg, soms niet.
In het laatste geval kan een voorlopige voorziening dan uitkomst bieden. Dit is een soort spoedprocedure waarin de rechter een aantal voorlopige beslissingen kan nemen. Het kan dan bijvoorbeeld gaan om:
- Wie mag er voorlopig in de echtelijke woning blijven wonen?
- Hoe wordt de omgang met de kinderen voorlopig geregeld?
- Moet er voorlopig vast een bepaald bedrag aan partner- en/of kinderalimentatie betaald worden?
Nadat één van beide partners een verzoekschrift tot voorlopige voorzieningen heeft ingediend, bepaalt de rechtbank op een termijn van ca. 2 weken, een mondelinge behandeling. Uiterlijk binnen 2 weken na deze behandeling zal de rechter dan een uitspraak doen (in vaktaal: een beschikking wijzen).
Geen hoger beroep tegen voorlopige voorzieningen
Tegen deze beslissing kunt u geen hoger beroep aantekenen. Wel kunnen de voorlopige voorzieningen worden gewijzigd op het moment dat uw situatie is gewijzigd ten opzichte van de situatie tijdens het wijzen van de voorlopige voorzieningen.
Een voorbeeld
Bij wijze van voorlopige voorziening heeft de rechter bepaald dat u 1.500 euro bruto per maand aan alimentatie aan uw ex-partner moet betalen. Kort nadien wordt u ontslagen en moet u een WW-uitkering aanvragen. In overleg met uw advocaat besluit u een verzoek in te dienen bij de rechtbank om de voorlopige voorziening te wijzigen. Door uw ontslag bent u namelijk niet meer in staat om 1.500 euro aan alimentatie te betalen.
U kunt een verzoek tot voorlopige voorzieningen bij de rechtbank indienen zelfs als er nog geen echtscheidingsprocedure gestart is.
Hoe lang blijven de voorlopige voorzieningen geldig?
De voorlopige voorzieningen blijven geldig totdat de rechtbank uitspraak heeft gedaan in de echtscheidingsprocedure. Ook stoppen de voorlopige voorzieningen als er niet binnen vier weken nadat de rechter de voorlopige voorzieningen heeft uitgesproken, een echtscheidingsverzoek bij de rechtbank is ingediend.
De experts via Judex kunnen u onpartijdig helpen bij de gehele afhandeling of een onderdeel van uw scheiding. Van convenant tot inschrijving in het bevolkingsregister. Bekijk via deze link de diensten rondom Scheiden.