Woonrecht tijdens de scheidingsprocedure
Wanneer partners besluiten om te gaan scheiden, gebeurt het regelmatig dat één van de twee de woning (tijdelijk) verlaat. Wie heeft het woonrecht tijdens de scheiding? Onze Judex-mediator Marieke van Plateringen schrijft elke maand een blog. Ze geeft praktische tips en handige feitjes. Nieuwsgierig? Lees dan snel verder.
LEES OOK: Bij elkaar blijven door crisis op de woningmarkt?
Wanneer partners besluiten om te gaan scheiden of uit elkaar te gaan, gebeurt het regelmatig dat één van de twee de woning (tijdelijk) verlaat.
Het kan problemen opleveren als beide partners in de woning willen blijven. Als de onderlinge situatie thuis niet meer houdbaar is, is dit nog vervelender. Wie heeft het woonrecht tijdens de echtscheidingsprocedure? En hoe zit het met de vaste lasten voor de woning op het moment dat één partner het huis verlaten heeft?
Na het lezen van deze blog weet je de antwoorden op deze vragen.
Samen afspraken maken
Het meest verstandige is als jullie samen afspraken maken over wie tijdens de echtscheidingsprocedure in de woning kan blijven wonen. Op het moment dat er kinderen in het spel zijn is het extra belangrijk om hier goede afspraken over te maken. Bespreek dit met een mediator erbij, als jullie er samen niet uitkomen.
De praktijk leert dat het niet altijd te lukt om er samen uit te komen, vooral als beide partners goede redenen hebben om in de woning te blijven wonen. Als het gaat om een gezamenlijke huur- of koopwoning, hebben beide partners evenveel recht om in het huis te blijven.
Voorlopige voorzieningen
Wanneer het niet houdbaar is om met beide partners in de woning te blijven wonen is er de mogelijkheid om via een advocaat een spoedprocedure starten. De rechter zal vrij snel een uitspraak doen over wie er tijdens de echtscheidingsprocedure en misschien ook het eerste half jaar daarna in de woning mag blijven. Deze spoedprocedure wordt een ‘voorlopige voorziening’ genoemd.
Afwegingen van een rechter
De rechter zal zijn/haar besluit nemen, nadat er onder andere gekeken is naar de volgende omstandigheden:
- Zijn er minderjarige kinderen bij betrokken? En zo ja, welke ouder heeft de mogelijkheid om grotendeels de zorg voor hen te dragen?
- Is één van de partners meer dan de ander verbonden aan de woning?
- Is er een partner die makkelijker dan de ander aan onderdak kan komen?
Wanneer de echtscheidingsprocedure nog niet gestart is
Meestal is de echtscheidingsprocedure al in gang gezet op het moment dat er voorlopige voorzieningen worden aangevraagd.
Wanneer de echtscheidingsprocedure nog niet gestart is, heb je de verplichting om de procedure tot echtscheiding binnen 4 weken na het starten van de voorlopige voorzieningen alsnog op te starten.
Woningkosten tijdens de echtscheidingsprocedure
Wanneer jullie allebei eigenaar/huurder zijn van de woning moeten de kosten van de woning door beide partners gezamenlijk gedragen worden. Ook als één partner tijdens de echtscheidingsprocedure het huis (tijdelijk) verlaat. Dit geldt ook als de beslissing door een gerechtelijke uitspraak tot stand is gekomen. Je mag hier samen wel andere afspraken over maken. Leg deze dan goed vast in jullie convenant. Een rechter kan echter ook anders beslissen. Deze beslissing is dan bindend.
Verblijf in de woning na de echtscheidingsprocedure
Als partners er niet uitkomen wie er na de echtscheidingsprocedure in de woning blijf wonen, dan kan een rechter hier een uitspraak over doen. Het maakt in dit geval niet uit of het om een huur- of koopwoning gaat.
In de echtscheidingsbeschikking kan de rechter óók een uitspraak doen over wie het eerste half jaar na de scheiding in de woning mag blijven. Dit half jaar start op het moment dat de echtscheidingsbeschikking is bijgeschreven in de registers van de burgerlijke stand.
Een rechter kan ook bepalen dat er een redelijke vergoeding tegenover staat voor de partner die vertrekt. De achterblijvende partner maakt gebruik van de helft van de woning die (nog) niet van hem/haar is. Dit wordt een ‘gebruikersvergoeding’ genoemd of ‘een vergoeding voor gederfd genot’.
Wie mag in de woning blijven wonen?
Wie uiteindelijk in de woning blijft wonen hangt helemaal af van jullie financiële situatie.
Koopwoning:
Wanneer het om een koopwoning gaat kan de ene partner de andere uitkopen. De hypotheekverstrekker moet echter wel akkoord gaan. De partner die vertrekt moet uit de hoofdelijke aansprakelijkheid ontslagen worden.
Op het moment dat dit financieel (nog) niet haalbaar is, is er de mogelijkheid om de woning tijdelijk onverdeeld te laten.
Indien één van de partners in de woning wil blijven wonen en er een overwaarde op de woning zit kan de overwaarde ‘geruild’ worden tegen het afkopen van partneralimentatie. Hieraan zitten een aantal fiscale voor- en nadelen die vooraf goed besproken en in het convenant vastgelegd moeten worden.
De laatste optie is om het huis te verkopen en allebei op zoek te gaan naar een nieuwe woning.
Huurwoning:
In het geval dat het een huurwoning betreft mogen de partners zelf kiezen wie er blijft wonen. Op het moment dat zij er niet uitkomen kan een rechter hier een uitspraak over doen. De rechter kijkt naar de belangen van de partners en zeer zeker ook naar de belangen van de eventuele kinderen.
Bij een huurwoning maakt het niet uit wie er als eerste in deze woning woonde of wie het huurcontract heeft getekend. Beide partners hebben evenveel recht om in de woning te blijven wonen.
Mocht je meer willen weten over scheiden en een huurwoning, lees dan deze blog.
