Het jaar 2020 van Chris van Gompel als mediator

Dat het jaar 2020 in veel opzichten een bijzonder jaar is geweest, zal niemand ontgaan zijn. De invloeden van de uitbraak van het coronavirus zijn groot geweest. Ook op het gebied van echtscheidingen was 2020 een opvallend jaar. Hoewel de corona maatregelen in meerdere opzichten gezien kunnen worden als ultieme relatietest, viel het aantal echtscheidingen relatief mee en is er geen echte echtscheidingspiek geweest. We spraken met Chris van Gompel over zijn jaar als echtscheidingsmediator. 

Wat is er in 2020 veranderd met betrekking tot je werkwijze?

“Ik heb nu minder fysieke afspraken terwijl ik wel ongeveer hetzelfde aantal dossiers heb behandeld als het jaar hiervoor. Het werk is misschien nu toch wat efficiënter geworden. Dit komt tot uiting in het aantal fysieke afspraken dat ik heb. Dit zijn er dit jaar veel minder geweest. Ik probeer vaker met mensen te bellen of een videocall te plannen. Ik merk echter wel dat mensen bij een echtscheiding er de voorkeur aangeven om met elkaar om de tafel te zitten.”

In hoeverre ben je gaan thuiswerken?

“In dit opzicht is er ook veel veranderd, ik ga alleen nog naar kantoor als ik afspraken heb en dat zijn er op het moment niet zo veel. Dit was in de periode voor corona wel anders. Toen ging ik meestal aan het eind van de ochtend naar kantoor toe en dan bleef ik daar (ongeacht of ik afspraken had) de hele middag werken.”

Op welke manier is het voeren van een videogesprek in jouw werkwijze opgenomen?

“In maart, toen de eerste lockdown net begon, zag ik die efficiëntie gelijk in. Het leek me wel wat om het kennismakingsgesprek en de tekenafspraak voortaan fysiek te doen en de tussenliggende afspraken via video call. Daar sta ik nog steeds hetzelfde in maar ik merk dat mijn klanten daar zo helemaal niet instaan. Zij willen alleen graag een videogesprek als fysiek bij elkaar zitten geen optie is, bijvoorbeeld als ze in het buitenland wonen. Ik help regelmatig Nederlanders die woonachtig zijn in het buitenland met hun scheiding. Helemaal nieuw was het voeren van een videogesprek dus niet. Ik maak er alleen veel meer gebruik van.”

In hoeverre merk je dat video calls nieuw zijn voor de mensen?

“Laat ik één ding even benadrukken: een videocall kan ongeveer hetzelfde effect hebben als fysiek bij elkaar zitten. Je moet het alleen wel echt een kans geven. Je kunt met een videocall heel goed gezichtsuitdrukkingen zien. Daarom is dat haast niet anders dan een fysieke afspraak. Ik merk dat mensen die er voor hun werk al veel mee werken, er makkelijker voor kiezen. Voor mensen die weinig met de computer werken, is het wel echt even een nieuwe stap.” 

Staan alle scheidende stellen open voor videocalls?

“Dat punt heb ik misschien wel een beetje onderschat. Ik had verwacht dat het voor de meeste mensen veel makkelijker zou zijn om te schakelen naar videocalls. Het is namelijk vooral efficiënt omdat je hiervoor de deur niet uit hoeft. Daarnaast is dit ongeveer de enige optie om wel te kunnen scheiden tijdens de corona periode. De enige echte belangrijke voorwaarde om deze keuze te maken is dat je de beschikking hebt over goed internet. In de praktijk kiest er nog altijd vrijwel niemand direct voor videobellen. Ook nu niet in de corona tijd. Soms stel ik wel voor om het toch via videocall te doen omdat het beter uitkomt in mijn agenda. Dan kan ik de mensen eerder helpen. Vaak gaan ze daarmee akkoord, maar de voorkeur gaat echt uit naar fysiek bij elkaar zitten. Ik heb nu meer video calls dan voor maart 2020 het geval was maar ik had er meer van verwacht. Ik verbaas me dat het niet meer “upcoming” is geworden maar dit zal langzaam maar zeker als het nieuwe normaal gezien worden.”

Zie je met betrekking tot het openstaan voor videobellen een verschil tussen jongeren en oudere mensen?

“Ik zie wel een groot verschil tussen jongere en oudere mensen. De keuze voor videogesprekken past voor jongere mensen heel erg bij de manier hoe ze met elkaar omgaan. Jongere mensen vinden het veel normaler om videocalls te hebben. In de echtscheidingssituatie ligt dit natuurlijk anders. Ook voor ouderen is videobellen geen probleem al ervaren ze dit als een grotere stap. Als ouderen echter eenmaal geïnstalleerd zijn achter hun computer gaat het echt wel goed.”

Ga je in “een normale toekomst” vaker gebruik maken van video calls?

“In het verleden was dit een prima optie als het niet anders kon, met de praktische inzichten van tegenwoordig zie ik de efficiëntie er meer van in. Ik heb een paar dossiers op de manier gedaan die ik in maart bedacht had. De betrokken scheidende stellen gaven vrijwel unaniem aan dat ze het een prettige manier van werken vonden. Wat ik erg handig vind, is de laagdrempeligheid van een videocall. Het is in dat geval helemaal niet erg als de afspraak maar een kwartier duurt. Videocalls zijn uitstekend inzetbaar om even wat dingen te vragen of om elkaar even een update te geven. In dit opzicht is dit zelfs een verbetering. Het is namelijk wel raar en niet praktisch om mensen kilometers te laten rijden voor een korte afspraak.” 

Wat is de cijfermatige trend van het aantal scheidingen die jij begeleid hebt in 2020?

 “Voor mij als mediator was er eigenlijk niet heel veel verschil in 2020 met de jaren hiervoor. Eigenlijk is het aantal dossiers gelijk gebleven. Alleen het derde kwartaal had ik er een stuk minder. Dat is ook terug te zien in de cijfers in Nederland. De cijfers geven ook aan dat er een piek in echtscheidingen is na de zomervakantie. Eerlijk gezegd heb ik deze piek zelf niet zo heel erg ervaren maar ik werk ook niet met ontzettend grote aantallen dossiers. Ook na kerst is er vaak sprake van een piek maar nu er een harde lockdown is afgekondigd zal deze piek denk ik later merkbaar zijn. In dit geval zullen de kerstdagen er eigenlijk ongeveer hetzelfde uitzien als de andere dagen van het jaar. Je ziet elke dag dezelfde mensen en met kerst gaat dat niet heel erg veranderen.” 

Welke verandering heb je in 2020 nog meer ervaren als echtscheidingsmediator? 

“Een grote verandering die nu duidelijk zichtbaar is, heeft betrekking op het beslissingsproces van mensen. Eerdere jaren voerde ik een intakegesprek en zeiden mensen al gelijk na dat gesprek dat ze met mij als mediator verder wilde. Op dat moment werden de benodigde papieren getekend en konden we met elkaar aan de slag. Natuurlijk zijn er ook mensen die niet voor jou kiezen. Wat ik echter de laatste tijd merk, is dat er veel mensen zijn die na een intakegesprek niks meer van zich laten horen. Ze hebben op een of andere manier moeite om de beslissing te nemen. Ook als ik ze na een tijdje hierover nog eens bel, zijn ze er nog niet uit. Een paar maanden later blijkt dat ze toch met mij in zee willen gaan. Dat gebeurde voorheen nooit. Hieruit kun je opmaken dat mensen nog een hoop andere dingen aan hun hoofd hebben. Ze hebben nu veel meer tijd voor verschillende dingen omdat het sociale aspect wegvalt.”

Wat zijn je verwachtingen voor 2021?

“Ik verwacht dat er nu veel stellen zijn die hun scheiding uitstellen. Die wachten met het in gang zetten van het proces tot alle virus perikelen achter ons liggen. Ik denk dat er na die tijd zeker een enorme piek in het aantal scheidingen zal zijn. Hierbij zal het ook een rol spelen in hoeverre stellen financieel geraakt zijn maar dit hoeft geen belemmering te zijn om een scheiding in gang te zetten. De kans is groot dat er in 2021 gaat gebeuren wat we in 2020 al verwacht hadden maar door de intensiteit van de tweede golf nog niet is gebeurd: een forse verhoging in het aantal scheidingen waarbij meer gebruik wordt gemaakt van het videobellen.”