Big Brother is watching you!

Update: Hoge Raad bevestig uitspraak van het hof Den Bosch. Verzekeraar moet zich houden aan Gedragscode. Hoge Raad laat onrechtmatig verkregen bewijs buiten beschouwing.

_____________

Mag een verzekeraar zo maar een detective inhuren om u te controleren? Nee, dat mag alleen bij een redelijk vermoeden van verzekeringsfraude, aldus het hof Den Bosch.

Verzekerde was arbeidsongeschikt geraakt door rugklachten. De verzekeraar Interpolis keerde 3 jaar lang een arbeidsongeschiktheidsuitkering uit, maar vermoedde dat er iets niet klopte. Na onderzoek door een detective, waarbij dit vermoeden werd bevestigd, vorderde Interpolis vervolgens de uitkeringen terug. De detective had verzekerde stiekem 8 dagen geobserveerd, gevolgd en gefilmd.

Het Hof toetste het handelen van Interpolis aan de Gedragscode Persoonlijk Onderzoek van het Verbond van Verzekeraars. Volgens die Gedragscode gelden de beginselen van:

• Proportionaliteit: het belang van verzekeraar bij onderzoek door een detective en het recht op bescherming van de persoonlijke levenssfeer van betrokkene moeten zorgvuldig worden afgewogen;
• Subsidiariteit: als er andere mogelijkheden zijn die minder inbreuk maken op de persoonlijke levenssfeer van betrokkene, dan is een onderzoek door een detective niet toegestaan.

Het Hof stelde vast dat Interpolis de claim slordig had behandeld. Zo verzuimde Interpolis om de medische beperkingen vast te stellen en om verzekerde te helpen bij re-integratie. Daarom mocht Interpolis geen detective inschakelen met de opdracht of verzekerde ‘nog werkzaamheden verricht en zo ja, welke en in welke omvang’.

Ook liet Interpolis na om te onderzoeken welke alternatieven zij had voordat zij besloot tot het onderzoek. Dit was in strijd met het subsidiariteitsbeginsel.

Het Hof concludeerde dat Interpolis de Gedragscode had geschonden en inbreuk had gemaakt op het recht op eerbiediging van de persoonlijke levenssfeer van verzekerde. Dit is onrechtmatig. Of hiervoor een rechtvaardigingsgrond is, hangt af van de omstandigheden van het geval: enerzijds de ernst van de inbreuk en anderzijds de belangen die met die inbreuk kunnen worden gediend. Alhoewel de ernst van de inbreuk beperkt was gebleven, kon Interpolis haar belang bij inschakeling van de detective niet hard maken. Interpolis had geen rechtvaardigingsgrond.

Kan onrechtmatig verkregen bewijs een rol spelen in een procedure? Ook dit is een kwestie van afweging van belangen: het belang van waarheidsvinding enerzijds en het belang van het voorkomen van een normschending anderzijds.

Het Hof oordeelde dat Interpolis niet mocht worden beloond voor schending van de Gedragscode. Het onrechtmatig verkregen bewijs werd buiten beschouwing gelaten en Interpolis verloor de procedure.

Karen Machielsen is specialist op het gebied van verzekeringsrecht en als advocaat verbonden aan Zumpolle Advocaten.