Wat is een IOAW-uitkering en wanneer heb ik daar recht op?

De IOAW vult het inkomen van oudere, werkloze werknemers en hun partners aan tot het bijstandsniveau. De letters IOAW staan oorspronkelijk voor Inkomensvoorziening voor Oudere en gedeeltelijk Arbeidsongeschikte Werknemers. Sinds de komst van de WIA geldt de IOAW niet meer voor gedeeltelijk arbeidsongeschikte werkloze werknemers.

De IOAW-uitkering wordt uitgevoerd door de gemeenten. De aanvraag voor de uitkering moet echter worden ingediend bij het Werkbedrijf van het UWV.

De IOAW is een wet die sterk lijkt op de Wet Werk en Bijstand. Het belangrijkste verschil is dat voor een IOAW-uitkering bepaalde inkomsten niet meetellen voor uw recht op een uitkering en dat uw vermogen wordt vrijgelaten. U hoeft dus niet, zoals in de bijstand, uw eigen huis ‘op te eten’.

Wel wordt er bij een IOAW-uitkering rekening gehouden met het inkomen van uw partner. Uw partner heeft ook recht op een deel van de IOAW-uitkering. Keerzijde van deze medaille is dat uw partner ook alle verplichtingen uit de IOAW worden opgelegd.

Een voorbeeld.

Lex is gehuwd met Petra. Petra is altijd huisvrouw geweest. Als de WW-uitkering van Lex stopt en hij een IOAW-uitkering aanvraagt, moet Petra, die inmiddels ook al 52 jaar is, voor het eerst van haar leven ook solliciteren naar werk of meewerken aan een opleiding of omscholing.

Voorwaarden verbonden aan IOAW-uitkering

U kunt recht hebben op een IOAW-uitkering als:

• U na uw 50e maar voor uw 60e jaar werkloos bent geworden en recht heeft gehad op een zogenaamde loongerelateerde WW-uitkering met een duur langer dan drie maanden. Na afloop van de WW-uitkering staat dan de IOAW voor u open. Als u na 1 oktober 2006 werkloos bent geworden, dan kunt u na uw WW-uitkering recht hebben op een IOW-uitkering
• U op of na uw 50e gedeeltelijk arbeidsongeschikt bent geworden en recht heeft gehad op een loongerelateerde WGA-uitkering, maar u na een herkeuring voor minder dan 35% arbeidsongeschikt bent verklaard
• De echtgenoot (of de daarmee gelijkgestelde partner) bent van de hierboven beschreven personen.

Een voorbeeld.

Frans is geboren op 1 juli 1958. Hij wordt werkloos op 1 mei 2007. Hij heeft recht op 29 maanden WW. Omdat Frans op 1 mei 2007 nog geen 50 jaar was, komt hij na afloop van zijn WW-uitkering per 1 oktober 2009 niet in aanmerking voor een IOAW-uitkering. Wel kan hij een bijstandsuitkering aanvragen bij de gemeente.

Gedeeltelijke WAO- of Wajong-uitkering?

Als u een gedeeltelijke WAO- of Wajong-uitkering ontvangt, dan komt u sinds 29 december 2005 niet meer in aanmerking voor een IOAW-uitkering. Dit komt omdat deze uitkeringen al tot het sociaal minimum worden aangevuld door middel van een toeslag op grond van de Toeslagenwet.

Alleen als u op 29 december 2005 al een IOAW-uitkering had en u geen recht heeft op een toeslag op grond van de Toeslagenwet, blijft u uw aanvullende IOAW-uitkering behouden.

Wanneer geen recht op IOAW?

U heeft geen recht op een IOAW-uitkering als:

• U in het buitenland gaat wonen of daar anders dan in verband met vakantie verblijft
• U een gevangenisstraf uitzit
• U met onbetaald verlof gaat
• U illegaal bent

Als deze omstandigheden komen te vervallen, herleeft uw recht op een IOAW-uitkering. U moet dan wel opnieuw een aanvraag indienen.

Een voorbeeld.

Henk heeft een IOAW-uitkering. Hij pleegt een misdrijf en moet een gevangenisstraf van een jaar uitzitten. Als Henk vrijkomt kan hij direct een aanvraag indienen voor een IOAW-uitkering. Als Henk gehuwd is, heeft zijn echtgenote alleen recht op een IOAW-uitkering als zij zelf aan de voorwaarden voldoet. Dat wil zeggen dat zij na haar 50-ste werkloos geworden is en een verlengde WW-uitkering heeft ontvangen. Voldoet de echtgenote niet aan deze voorwaarden, dan zal zij een bijstandsuitkering moeten aanvragen.

Uitzonderingen (U heeft dan dus wél recht op een IOAW-uitkering):

• U mag met behoud van een IOAW-uitkering gedurende maximaal 4 weken op vakantie naar het buitenland gaan. Blijft u langer weg dan eindigt het recht op IOAW-uitkering.
• Alleen als u en uw eventuele partner volledig zijn ontheven van alle arbeidsverplichtingen, mag u 13 weken op vakantie. Of u volledig bent ontheven van arbeidsverplichtingen verneemt u schriftelijk van de gemeente.
• Als u werk wilt zoeken in een ander EU of EER-land dan mag u op grond van verdragen drie maanden naar werk zoeken dat land.

IOAW-uitkering aanvragen

U vraagt een IOAW-uitkering aan bij het UWV Werkbedrijf. Het UWV Werkbedrijf stuurt uw aanvraag vervolgens door naar de gemeente. De gemeente neemt dan een beslissing over uw aanvraag.

U moet de aanvraag uiterlijk indienen op de dat na de beëindiging van uw WW-uitkering. Als u de aanvraag te laat indient, gaat uw uitkering ook later in, tenzij er sprake is van bijzondere omstandigheden. Onbekendheid met de wet is nooit een bijzondere omstandigheid.

Bezwaar en beroep

Als u het niet eens bent met de beslissing van de gemeente over uw IOAW-uitkering, dan kunt u hiertegen binnen 6 weken bezwaar maken bij de gemeente. Van de beslissing op bezwaar kunt u binnen 6 weken beroep instellen bij de rechtbank. Van de uitspraak van de rechtbank kunt u in hoger beroep gaan bij de Centrale Raad van Beroep.